Bilişsel Gelişim (2. Hafta)
0-1 Yaş
Bebeğin ipe bağlı olan sesli oyuncağı sallayarak ses çıkarmasını destekleyin. Bir zil, küçük çıngırak ve plâstik halkaları ipe/kurdelaya geçirin ve bebeğe verin. Aynı oyuncaktan bir tane de kendinize hazırlayın. Bebeğe ses çıkarmak için ipi nasıl aşağı yukarı hareket ettireceğini gösterin. Sizi taklit etmesi için onu teşvik edin. Gerekirse bebeğin, oyuncakları sallayıp, vurması için ellerinden tutarak yardım edin. Bebeğin yaptığı hareketlerle ilgili “Bak, nasılda sallıyorsun” gibi sözler söyleyin. Oyuncakla kendi başına oynayabilmesi için oyuncağı mama sandalyesine veya beşiğine bağlayın. İpin uzunluğunun bebeğin boğazına dolanmayacak uzunlukta olmasına dikkat edin.
1-2 Yaş
Çocuğun vücut kısımlarımdan birini göstermesini çalışın. Çocukla uzun saatler geçiren siz ebeveynler çocuğunuzun oyun oynarken hangi vücut kısmına daha çok ilgi gösterdiğini gözlemleyebilirsiniz. Örneğin bir çocuk ellerine, başka bir çocuk diline yada burnuna ilgi gösteriyor olabilir. Çocuğun en çok ilgilendiği vücut kısmını tespit ettikten sonra onunla karşılıklı oyun oynarken kendi burnunuzu (örnek) gösterin ve “İşte benim burnum. Burnum Bip, bip” diyebilirsiniz. Ayna kullanarak çocuğa burnunun nerede olduğunu gösterin. Elleyip burnunu hissetmesini sağlayın ve aynı zamanda sizin burnunuzu ellemesine izin verin. Uygun bir vücut kısmı ise stiker/çıkartma yapıştırarak yada yüz boyası ile boyayarak çocuğun dikkatini çekebilirsiniz. Ayrıca banyo ve giyinme sırasında vücudunun diğer bölümleri hakkında konuşun. Oyuncak bir bebeğin üzerinde de vücut kısmını gösterme çalışmasını pekiştirebilirsiniz.
2-3 Yaş
Çocuğun dik çizgi çizmesini destekleyin. Buzdolabına ve duvara büyük bir kâğıt bantlayın. Çocuğun sizi yukarıdan aşağıya bir çizgi çizerken seyretmesini sağlayın ve sizi taklit etmesi için teşvik edin. Gerekirse elinin üstünden tutarak yardımcı olun ve çocuk beceri kazandıkça yardımı azaltın. Çizmek için tebeşir, boya kalemi veya markör kullanın ve gazete, kullanılmış paket kâğıdı, kâğıt havlu gibi çeşitli kâğıtlar deneyin. Pirinç, mercimek, bulgur gibi kurubaklagil dolu bir tepsi içinde, parmak boyasıyla yada traş köpüğü içinde dikey çizgiler yapmaya çalışın. İlerleyen günlerde bir kâğıdın üstüne ve altına birer çıkartma koyun. Çocuğun birinden diğerine çizgi çizmesini isteyin. Bir kâğıdı masaya bantlayın. Çocuğun pastel boyasının önüne küçük bir küp koyun ve küpü yukarıya veya aşağıya itmesi ve böylece boyanın kâğıdı çizmesi için destekleyin. “Bak çizgiyi gördün mü? Sen ……… renk çizgi yapıyorsun” deyin. Çocuk, çizgisinden bir şey yaratmaktan hoşlanabilir, örneğin bir bina, hayvan veya şekil.
3-4 Yaş
Çocuğun sizin yönergenizle kız ve erkeği göstermesini destekleyin. Aile fertleri veya arkadaşlarınıza ait fotoğraf albümüne bakarken, bir fotoğrafı gösterin ve çocuğa fotoğraftakileri erkek veya kız olarak tanımlayın. Örneğin, “O Ahmet, o bir erkek. O anneanne, o bir kız”. Ayrıca uygun zamanlarda aile bireylerinin cinsiyetlerini belirtin. “Ne yardımsever oğlan”, “Ne akıllı kız” gibi. Çocuğa hikâye kitabı okurken resimlerdeki karakterleri kız ve erkek olarak belirtin. Resimdeki çocuklardan birisini gösterdikten sonra çocuğunuzdan önce bütün erkek, sonra da bütün kız çocuklarını göstermesini isteyerek bir oyun kurun. Etkinlik olarak dergi ve gazetelerden bulduğunuz kız ve erkek resimlerini beraber keserek ayrı kartonlara yapıştırarak posterler hazırlayabilirsiniz.

4-5 Yaş

Çocukla farklı nesnelerin doku yapısını isimlendirmeye yönelik çalışın. Çocuğa tüylü veya dikenli gibi birbirinden çok farklı iki dokuyu tanıtarak başlayın. Çocuk bu iki dokuyu tanıdıktan sonra çocuğa daha çok doku tanıtın (sert, yumuşak, pütürlü, yapışkan…). Gün boyunca çocuk için farklı nesnelerin doku yapısını isimlendirin ve dokunmasına izin verin. Beş tane nesneyi torbaya koyarak bir oyun oynayın. Çocuk elini torbaya sokarak birini tutsun ve doku yapısını isimlendirdikten sonra doğru söyleyip söylemediğini görmek için torbadan çıkarsın. Sonra siz yapın. Farklı dokuları bir doku tahtasına tutturarak başka bir oyun oynayın. Çocuğun gözlerini bağlayın. Tahtadaki pürüzlü, düzgün, yumuşak vs. gibi farklı dokuları bulmasını isteyin. Ayrıca tahta küp veya kare parça sert sünger kullanarak çocuğa bir doku küpü yapın. Her yüzüne farklı dokuda bir malzeme yapıştırın. Çocuğun küpü havaya atmasını sağlayın ve yere düştüğünde üstteki dokuyu isimlendirmesini destekleyin.

5-6 Yaş

Çocuğun kendi sağını ve solunu söylemesini destekleyin. Eğer çocuk sağ elini kullanıyorsa, sağ elini, yazdığı elini; eğer solaksa, sol elini göstererek “sağ ve sol” diye adını tekrar edin. Çocuğun kullanmayı tercih ettiği elinin bileğine kırmızı bir bant veya bilezik takın. Bu hatırlatıcı nesneyi takarken çocuğun sağ ve sol vücut kısımlarını göstermesini sağlayın. “Sağ elimde beş parmak” veya “İşte sağ elim, işte sol elim” gibi vücudunun sağ ve sol kısımlarını kullanmasını gerektiren oyunlar oynayın. Hareketleri yapabilmesi için şarkı veya oyunu yavaş yavaş söyleyin. Karşısında değil yanında durursanız siz sağ ve solunuzu kullanırken sizi taklit etmesi daha kolay olur.

6-7 Yaş

Çocuğun 10’ar (10-100), 5’er (5-100) ve 2’şer (2-20) ritmik sayma becerisini geliştirin. 10’ar (10-100), 5’er (5-100) ve 2’şer (2-20) ritmik sayma çalışması için ayrı ayrı kağıtlara her bir ritmik sayı serisi kadar boş daireler (çocuğun sevdiği farklı bir şekil de olabilir) çizin. Ritmik sayma rakamlarını çocukla beraber küçük kağıtlara yazıp 10’ar, 5’er ve 2’şer için ayrı torbalara koyun. Önce 10’ar sayma kağıdından başlayıp torbadan bir rakam çekin ve sayı kağıdında uygun yere yerleştirin. Rakamları yerleştirirken siz arada şaşırarak çocuktan yardım alın. Çocuğu doğru yerleştirdiği için övün. Örneğin 10’ar ritmik sayma kağıdıyla çalışırken torbadan 30 rakamı çıktığında bunu kağıttaki 3. boş daireye yerleştirirsiniz. Ayrıca parça parça tuvalet kağıtlarına ritmik sayma rakamlarını yazıp, yerde sıraya dizerek üstünde yürümek için yol yapabilirsiniz. Yaptığınız yolun kağıtlarını üfleyerek yada sert bir nesne ile yelleyerek karıştırıp tekrar sıraya dizme çalışabilirsiniz.

7-9 Yaş

Çocuğun çarpım tablosundaki sayı çarpımlarını öğrenmesini desteklemek. Çocuğun bulunduğu sınıfa göre ezberlemesi gereken sayı çarpımları listesiyle oyunu şekillendirin. Örneğin, etkinliğin içeriği birinci sınıftaki bir öğrenci için 2, 3, 5 ve 10’la çarpma işlemlerinden oluşturulur. Oyunculara birer kağıt verilir ve ev çizmeleri istenir. Kağıtlara evler çizilir ve evin pencereleri, kapısı ve çatı kenarlarına çarpma işlemleri yazılır. Yetişkin tüm işlemlerin sonuçları küçük kağıtlara yazarak bir torbaya koyar. Yetişkin ile çocuk sırayla torbadan bir sayı çeker ve bu sayının hangi çarpma işleminin sonucu olduğunu bulmaya çalışır. Kendi evindeki çarpma işlemlerini önce tamamlayan oyunu kazanır.