6-7 Yaş
Bilişsel Gelişim (4. Hafta)

0-1 Yaş

Bebeğin ikinci bir nesneyi eline alabilmesi için bir elindeki nesneyi diğer eline geçirebilmesini destekleyin. Eğer bebek bir elini diğer elinden daha çok kullanıyorsa az kullandığı eline küp veya oyuncak koyun. Tercih ettiği eline geçirip geçirmediğini izleyin. Elden ele geçirme etkinlikleri için halka şeklinde yada iki kulplu oyuncaklar kullanabilirsiniz.

Bebeğe tutması için bir nesne verin. Nesneyi tuttuğu elinin yakınında ikinci bir ilgi çekici nesne tutarak ilkini öteki eline alması için teşvik edin. Nasıl değiştireceğini siz elinin üstünden tutarak ona nasıl yapacağını gösterin. “Bunu diğer elinle tut” diyerek elini yönlendirin.

1-2 Yaş

Çocukla benzer nesneleri eşleştirin. Çocuğun arabaları küplerden, elmaları portakallardan ayırıp gruplamasına fırsat verin. Önce etkinliği onunla beraber yaparak gösterin. Bazı nesnelerin aynı, diğerlerinin farklı olduğu hakkında konuşun.

Her birinde aynı nesneler olan 2 adet torba kullanın. Siz kendi torbanızdan bir nesne çıkarın ve çocuğun kendi torbasından aynısını bulmasını isteyin. Daha sonra aynı etkinliği nesneler yerine resimler kullanarak deneyin.

2-3 Yaş

Çocukla aynı doku yapısına sahip kumaşları eşleştirin. Beraberce doku etkinliği yapın. Farklı sünger parçaları, köpük, pamuk, saten veya ipekli kumaşlar, folyo, veya farklı yapıda olan malzemeler toplayın ve her birinden ikişer tane olmasına dikkat edin. Çocuk, etkinliğine koymak için bir tane seçtiğinde aynı dokuda bir tane daha parça bulmasını isteyin. Zorlanırsa ipuçları verin. Her parçayı kâğıda yapıştırmasına yardımcı olurken farklı doku yapıları hakkında konuşun.

Çocuk size çamaşırları katlamaya yardım ederken sert temizlik bezleri, yumuşak iç çamaşır, ipekli bluzlar gibi farklı dokular hakkında konuşun. Çamaşır sepetinde bir giyecek bulduğunda, çocuktan aynı dokuda başka bir tane daha bulmasını isteyin.

Banyo saatinde, çocuğunuzu sünger, kalın kese (çok kaba olmayan) gibi farklı doku yapıları olan malzemeler kullanarak yıkamayı deneyin. Banyodan sonra yumuşak bir havluyla kurulayın ve kaygan hissi için bebek yağıyla vücuduna masaj yapın. Bu işleri yaparken farklı doku yapıları hakkında konuşun.

3-4 Yaş

Çocuğun bütünü oluşturmak için bir şeklin iki parçasını birleştirmesini destekleyin. Kurabiye yaparken, pişirmeden önce bazı şekilleri ikiye bölün. Kurabiyeler piştikten sonra bir bütünü oluşturmak için çocuktan iki yarımı bulmasını isteyin ve parçaları birleştirin. Yaptığı iş hakkında “yarım” ve “bütün” kelimelerini kullanarak çocuğa bilgi verin. Sonra “bütün” kurabiyeyi yiyebilir. Benzer etkinliği oyun hamuru kullanarak ta yapabilirsiniz.

Sanat etkinliği olarak, siz ve çocuğunuz, dergilere hayvan veya tanıdık nesnelerin resimlerini bulmak için bakın ve resimleri kesip bir resim kâğıdına yapıştırın. Çocuktan her birini ikiye kesmesini isteyin. Bütün parçaları karıştırın ve çocuktan bir resmi bütün yapabilmek için birbirini tamamlayan iki parçayı bulmasını isteyin. (Eğer çocuk birbirini tamamlamayan parçaları bir araya getirerek garip hayvanlar ve nesneler yaratırsa bu komik bir etkinliğe de dönüşebilir).

Yemek zamanı bir elmayı veya portakalı ikiye kesin ve çocuğun bunların birbirine nasıl eşleştiğini göstermesini isteyin. Meyve/sebze yarılarını suluboya ile boyayarak meyve/sebze baskısı yapabilirsiniz.

4-5 Yaş

Çocuğun üçgeni bakarak çizebilmesini destekleyin. Çocukla beraber işaret parmaklarınızla unun, oyun kumunun, tuz, baharat tepsisinin içinde üçgen çizin. Çizimi çocuğa ilginç hale getirmek için parmak boyası, pastel boyalar, markörler ve renkli kalemler kullanın. Çocukla önce üçgenin eğik iki çizgisini çizmeyi öğretin. “Bak çadır çizdin.” diyebilirsiniz. Daha sonra çizdiği iki eğik çizginin altını yatay çizgi çizerek kapatmayı gösterin.

Bir dilim tost ekmeğini çapraz keserek üçgen yapın ve çocuğun bunu kendi dilimi üzerinde kahvaltı bıçağı kullanarak denemesine izin verin.

Çocuk üçgen yapmakta zorlanıyorsa sizin önceden çizdiğiniz üçgenin çevresinden veya üzerinden geçmesini sağlayın. Elinden tutarak üçgen yapmasına yardımcı olun. Elinin üzerindeki baskıyı yavaşça azaltarak yardımlarınızı azaltın. Çocuğun tamamlaması için eksik üçgenler yada birleştirmesi için noktalarla üçgen çizin. Zamanla noktaları azaltın ki çocuk şeklin daha fazlasını tamamlasın. Çocuk çizerken sözel ipuçları verin.

5-6 Yaş

Adımı yazabiliyorum.

Çocuğa adını yazılı olarak görebileceği pek çok fırsat verin. Yemek masasında isim kartları kullanın ve çocuğu adını bulup o yere oturması için teşvik edin. Çocuğun adını yatak odası kapısına, yatağına, oyuncaklarına, giyeceklerine yazın.

Başlangıçta çocuğun adını noktalar halinde yazıp onun üzerinden geçmesini isteyin. Üstünden geçtiği harflerin seslerini çocuk çizerken söyleyin. Daha sonra çocuğun adındaki harfleri tek tek yazın ve onun taklit ederek yazması için destekleyin.

İlerleyen günlerde başında veya sonunda ( Ayş…. veya ….yşe ) harf atlayarak çocuğun adını yazın. Çocuk bir harfi öğrendikten sonra daha fazla harf atlayın.

Her karta çocuğun adının bir harfini yazarak bir oyun oynayın. Harfleri tek tek söyleterek doğru sıraya koymasını sağlayın. Kartları evin değişik yerlerine saklayın ve çocuğu, bulup, sıraya koyması için teşvik edin. Önce bir “model”e ihtiyacınız olabilir. Sonra modeli kaldırın ve çocuk yardıma ihtiyaç duyduğunda “bakmasına” izin verin. İsterse çocuğun kartları saklamasına izin verin ve siz bulup ona getirerek doğru sıraya koymanıza yardım etmesi için ona fırsat tanıyın.

Çocuğun adı yazılı olan bir model kullanın ve üzerinden geçmek için tüp boya veya renkli yapışkan kullanmasını sağlayın. Sonra sim veya pullarla süsleyin. Bu çocuğun yatak odasının kapısı için iyi bir isim levhası olabilir.

Çocuğun yazılı ipuçlarını takip etmesini destekleyin. Çocuğun okuma ve okuduğunu anlama becerilerini arttırmak için önceden planlayarak çocuğa ipuçlarını takip etme oyunu hazırlayın. Örneğin yastığının üstüne “mutfak bankosunun üstündeki tencerenin kapağını aç” yazan bir not koyun. Çocuk mutfağa gittiğinde bankonun üstündeki tencerenin içinde yeni bir not bulsun. “Buzdolabının içinden bir elma al.” yazsın. elmanın üstünde ise “beni yıka” yazabilir. Oyun bu şekilde devam edebilir. Benzer bir oyunu çocuğun sizin için hazırlamasını isteyebilirisiniz.

7-9 Yaş

Çocukla 3 bileşenli dikkat oyunu hazırlayın ve oynayın. Çocuğun ilgi alanına giren bir varlığın 41 tane resmini çizerek yada kopyalayarak çoğaltın. 3 adet renk zarı yapın yada temin edin. Kağıttan küp yaparak yada evdeki tahta küplerin her bir yüzünü önceden belirlediğiniz 6 renkten biri ile kaplayarak hazırlayabilirsiniz. 3 küpü aynı anda atarak gelen renk kombinasyonuna göre çizdiğiniz resimleri boyayın. Örneğin zarda kırmızı ve beyaz gelirse nesne resmini iki renge, zarda mavi, yeşil ve sarı geldiğinde başka bir nesne resmini bu üç renge boyamanız gerekir. 41 resmi de boyadıktan sonra oyuncular sıra ile 3 zarı aynı anda atar. Gelen renklerde boyanmış olan nesneyi önce bulan alır. En çok nesneyi bulan oyunu kazanır.