FİZİKSEL GELİŞİM 27.03.2020
Fiziksel Gelişim
0-1 Yaş
Bebeğin önündeki nesneye uzanıp yakalamasını destekleyin. Dizlerinizi kıvırarak koltuğa oturun. Bebeği karnınızın üstüne oturtup, sırtını dizlerinize yaslayın. Uzanabileceği uzaklıkta ilginç bir oyuncak tutun. Eğer bebek uzanmazsa oyuncağı ona yaklaştırın ve yavaşça uzaklaştırın ki uzanmayı öğrensin. Bebeğin dirseğinden tutarak hafifçe oyuncağa doğru ittirerek hareketi anlamasına yardımcı olun. Ayrıca boynunuza eşarp, kravat veya boncuklar takın. Bebeğin üzerine eğilin ki, yüzünüzü görsün ve eşarba dokunsun. Eşarbı sallayın ki, görsün ve ona uzansın. Eşarbı yakalayınca veya dokununca ona memnuniyetinizi göstermek için gülümseyin. Başlangıçta eşarbı bebeğin ellerine doğru uzatın ki, çok fazla uzanmasına gerek kalmasın. Bunlara ek olarak sünger bir topa ip bağlayarak, yada pon pon kullanarak bebeğin önünde veya yüzünün üzerinde sallayın. Elini hareket ettirerek topa vurmasına yardımcı olun. Son olarak bebeğin önünde sabun köpüğü üfleyin. Onunla konuşarak, balonlara dokunup, patlatması için teşvik edin ve denediği zaman alkışlayın, gülümseyin ve gerekirse yardım edin.
1-2 Yaş
Çocuğunuza sizi taklit ederek top yuvarlamasını öğretin. Çocuğun ilgisini çekmek için ona topu yuvarlayın, sonra topu size doğru itmesine yardımcı olun. Bu etkinliği çok hareketli çocuklarla mama sandalyesinde yada boş bir koridorda uygulayarak çalışmaya başlayın. Koridorda oynamak topun kaçmasını daha kolay kontrol etmenize de yardımcı olur. Topa ilgi duymayan çocuklarla oyuncak arabayı birbirinize sürerek yada içine boncuk, kurubaklagil gibi malzemeler doldurduğunuz bir pet şişeyi yuvarlayarak bu oyunu çeşitlendirebilirsiniz. Eğer iki yetişkin çocukla oynayabilirse biri oyuncağı yuvarlar diğeri de çocuğa itmesi için yardımcı olabilir.
2-3 Yaş
Çocukla iki dakika içerisinde 4 iri boncuğu ipe dizmeyi çalışın. Bu etkinliği yaparken büyük boncuklar ve uçunu 5 cm. kadar bant sararak sertleştirdiğiniz bir ip yada ayakkabı bağcığı kullanın. Çocuğa etkinliği siz yaparak gösterin. İpi kaplı kısmın altından tutun, boncuğun deliğine ipi sokun ve diğer elinizle çıkan ucu tutup boncuğu ipin üzerinde kaydırın. Aynı işlemi tekrarlayın, fakat bu sefer çocuğa boncuğu ipin ucuna taktırın. Siz elinizi çekerken ona ipin çıkan ucunu tutturun ve boncuğu bırakın. Bu etkinliği kolaylaştırmak için ipi, ucu masa veya sandalyeden aşağıya sarkacak şekilde tutun. Boncuk ipe geçtikten sonra böylece sonuna kadar çabucak düşecektir. Ayrıca perde halkası yada mandal gibi daha iri delikli nesneler, delikli makarnalar kullanılabilir.
3-4 Yaş
Çocuğun makasla gelişi güzel kesikler yapmasını destekleyin. Bu etkinlik için fon kartonundan (bayan çoraplarının içinden çıkan kartonları da kullanabilirsiniz) yaklaşık 10-12 cm. uzunluğunda ve 1 cm.genişliğinde şeritler kesin. Bu şeritlerin üstüne çocukla çıkartmalar yapıştırarak, mühür basarak süsleyin. Sonra siz şeriti makasla kırparak nasıl kestiğinizi çocuğa izletin. Çocuğun baskın olarak kullandığı eline makası, diğer eline kartonu yerleştirin. Elinizi onunkinin üstünde tutarak “aç”, “kapa” diyerek kesin. Başlangıçta arası adaptörlü/yaylı makas kullanarak makası açma hareketini kolaylaştırabilirsiniz. Beraber çıkartmaların yada mühürlerin arasından kartonu kesin. Kestiğiniz karton kırpıklarını üfleyebilirsiniz. Ayrıca çocuğun bir kâğıdın çevresini, kısa kesiklerle püskül yapmasına yardımcı olun. Eğer çocuk makası gerektiği şekilde kullanamıyorsa, ince kas becerisini arttırabilmek için, küçük maşa (şeker yada buz maşası) ile küçük nesneleri (pamuk topları, lokum) bir kaptan alıp diğerine koyma gibi çalışmalar yaptırın. Bulabilirseniz, çift tutma yeri olan alıştırma makası kullanın. Bu makas, hem sizin hemde çocuğun parmaklarını deliklere yerleştirip, ikinizin beraberce kesmesini sağlar.
4-5 Yaş
Çocuğun 4-8 saniye boyunca yardımsız tek ayağının üstünde durmasını destekleyin. Çocuğu dar koridorda veya 2 sandalye arasında durdurun. Ona her iki eli ile duvar veya sandalyelere tutunarak tek ayağını kaldırmasını söyleyin. Çocuk böyle durarak denge sağlarken yavaş yavaş 5’e kadar sayın. Başarınca çocuğu alkışlayın. Mümkünse saymayı 8’e kadar arttırın. Leylek veya flamingo gibi tek ayak üstünde durmayı taklit edin. Çocuk destekle tek ayak durunca zamanla verdiğiniz desteği azaltın. Bunu yaparken, çocuğu sandalye yerine bir yetişkinin tuttuğu kalemden destek almaya teşvik edin. Ayrıca iki sandalye arasına gerdiğiniz yerden ~10 cm. yüksekliğindeki ipin üstünden ayağını aşırtarak geçme oyunu oynanabilir. Çocuk ipin üstünden geçmek için bir ayağını yukarı kaldırırken diğer ayağının üstünde durmak durumunda kalacaktır.
5-6 Yaş
Halı kenarında (yada 15 cm. genişliğinde karton şerit üzerinde) ileri, geri ve yan yürüme çalışın. Çocuğa önce halının kenarındaki düz, uzun çizgiyi gösterin yada koridorda yere 15 cm genişliğinde kağıt/kartondan 2 metre kadar bir şerit koyun. Siz ileri, geri ve yana yürürken çocuğun sizi izlemesini isteyin. Sonra “Lideri takip et” oyunu oynayarak çocuğun sizin arkanızdan yürümesini isteyin. Eğer gerekirse dengesini sağlaması için elini tutun, çocuk öz güven kazanınca yardımlarınızı zamanla azaltın. Çocuğu çizgi üzerinde ileri hareket ederken araba, kamyon, tren ve motorsiklet, geri giderken “yükleme” vs. taklit etmeye yönlendirin. Çocuğun tahta üzerinde hayvan (fil, kaplan, kuş vs. gibi) taklidi yaparak yürümesini sağlayın. Bu çalışmada ayakları (topuk-burun) birbirine değdirerek adımlama olduğu için önce bir süre ileri daha sonra geri ve yan yan hareketleri çalışın.
6-9 Yaş
Çocukla engellerin arasından ve istasyonların içinden geçerek hareket çalışması yapın. Uzun saatler evde olduğumuz bu günlerde sandalyeler, sehpa, pet şişeler yada oyuncaklar, minderler kullanarak çocukla beraber bir spor parkuru oluşturun. Örneğin karşılıklı yerleştirilmiş sandalyelerin arasından yan yan yürüme, sehpanın altından geçip, içinde küçük boy top olan tepsiyi yerde duran şişe yada oyuncakların arasından zig zag (hedefin bir sağından, bir solundan) şeklinde geçerek sepet/kutuya atmak. Bu etkinliğin yaş aralığını 6 yaştan 9 yaşa kadar tutarken siz ebeveynlerin çocuğun fiziksel gelişim seviyesine göre etkinliğin zorluk derecesini ayarlamanız öngörülmüştür.